Het is alweer 12 of 13 jaar geleden dat ik het boek ‘Semco-stijl’ las van Ricardo Semler. Een boek dat mij meteen enorm aansprak. Semler is een Braziliaanse CEO die in 1980 op 21-jarige leeftijd het bedrijf van zijn vader overnam. Op zijn eerste werkdag ontsloeg hij meer dan de helft van alle topmanagers in het bedrijf. Daarna bleef hij het bedrijf democratiseren: gaandeweg droeg hij zoveel mogelijk beslissingsvermogen over aan het personeel. En met succes! De organisatie groeide en bloeide, de jaaromzet steeg (tot 212 miljoen vandaag de dag), het personeelsbestand breidde gestaag uit (nu 3.000 werknemers) en het personeelsverloop bedraagt slechts 2%. Kortom: zijn manier van leidinggeven wérkt. Niet alleen voor hem en zijn mensen, maar ook voor het succes van zijn bedrijf.
In de visie van Semler bepalen werknemers alles zelf: van werktijden tot vakantiedagen… zelfs hun salaris! Zo ver willen we bij Toekomst niet gaan. Toch is de visie van Semler een inspiratiebron voor onze strategie voor de komende jaren. Zo willen we flinke stappen zetten op weg naar zelforganiserende teams. Het gekke is: op de werkvloer gebeurt dit al heel lang zo. Onze schoonmaaksters werken meestal zelfstandig op hun panden, krijgen daarbij veel verantwoordelijkheid en nemen grotendeels hun eigen beslissingen. Ook onze projectleiders werken veelal zelforganiserend. Alleen op kantoor gebeurt dit nu nog niet. Daarom willen we nu echt die stap zetten.
Dat heeft verschillende redenen. Zo zijn we de laatste jaren hard gegroeid, terwijl we nog steeds hetzelfde MT hebben. Dat betekent dat onze ‘span of control’ ergens ophoudt. Nu zouden we afdelingshoofden aan kunnen stellen om dit te tackelen. Maar tegelijkertijd merken we dat die strategie niet meer past bij deze tijd. Vooral jongere generaties zitten niet meer te wachten op ‘bazen’. Ze hebben meer behoefte aan autonomie en zitten niet vast in het oude patroon waarbinnen werknemers maar moeten doen wat ze gezegd wordt. Het is het oude denken tegenover het nieuwe denken. En ik voel dat het nieuwe denken sterk resoneert bij de jongere mensen op ons kantoor. Dat sterkt mij in mijn idee dat we met deze nieuwe strategie op de goede weg zijn.
Een andere reden om hierop voort te borduren, is dat gelukkige mensen beter presteren. Mensen die eigen verantwoordelijkheid krijgen, zelf mogen bepalen wat ze doen en hun eigen beslissingen mogen nemen, zijn doorgaans gelukkiger. En dat zie je ook terug in de prestaties van de bedrijven die werken met de visie van Ricardo Semler (om te beginnen bij zijn eigen bedrijf). De werknemers verzuimen minder, zijn productiever en blijven langer. Los van de prestaties, is autonomie iets wat ik iedereen gun. Zelf heb ik binnen Toekomst ook altijd veel ruimte, kansen en mogelijkheden gekregen om mijn eigen beslissingen te nemen en mezelf te ontwikkelen. Dat wil ik mijn mensen ook bieden. Belangrijk hierbij is wel, dat we als MT de kaders aangeven waarbinnen we die ruimte bieden. Want ook die duidelijke kaders zijn én blijven belangrijk.
We zijn bij Toekomst inmiddels in gesprek met een partij die ons kan begeleiden bij het toewerken naar zelforganiserende teams op kantoor. Daarnaast komen wij graag in contact met ervaringsdeskundigen! Dus bent u ook actief in de dienstverlening, hebt u ervaring met deze manier van werken en wilt u die kennis met ons delen? Dat zou ons erg helpen, laat het ons vooral weten!
Isolde Huijbregts
Directeur Mens & Organisatie